Sức khỏe và thể chất của trẻ sơ sinh còn rất non yếu. Vì thế, khi chăm sóc trẻ sơ sinh, mẹ cần đặc biệt lưu ý đến nhung dieu can biet ve tre so sinh trong bài viết này.
Theo dõi hô hấp
Theo dõi sát nhịp thở, màu sắc da, kiểu thở của trẻ
Trẻ sơ sinh có nhịp thở bình thường 40-60 l/phút, trẻ thở đều, nếu thấy trẻ thở nhanh hơn 60l/p hoặc thở chậm hơn 40l/phút, hoặc thở không đều, khò khè hoặc co kéo lồng ngực là bất thường.
Kê gối dưới vai, giữ cổ trẻ ở tư thế trung gian, đánh giá tư thế tốt bằng nhịp thở nhẹ nhàng, đều đặn, trẻ ngủ yên giấc,
Trẻ đẻ non thường có cơn ngừng thở ngắn <15s, khi đó cần kích thích để trẻ thở, nên dùng phương pháp da kề da để phòng và chống cơn ngừng thở. Nếu cơn ngừng thở >15 s, trẻ tím tái, hoặc cơn ngừng thở ngắn nhưng liên tục, cần kích thích cho trẻ thở, đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế .
Theo dõi thân nhiệt
Nhiệt độ bình thường của trẻ: 36,5°C – 37,2°C (nhiệt độ cặp nách). Trẻ sơ sinh có thể bị hạ thân nhiệt cả khi vào mùa hè, từ đó trẻ dễ bị viêm phổi, do vậy cần cho trẻ nằm phòng thoáng, nhiệt độ phòng 28-300C (>250C), đủ ánh sáng. Không quấn trẻ quá kỹ dễ làm trẻ sốt, viêm da, viêm phổi …
Nuôi dưỡng
Sữa mẹ là một trong nhung dieu can biet ve tre so sinh bởi đó là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, không cho trẻ ăn bất cứ thứ gì khác ngoài sữa mẹ, bú mẹ hoàn toàn cho đến khi trẻ 6 tháng tuổi.
Nếu mẹ chưa đủ sữa – sữa chưa về cũng phải cho BM đúng và lâu trước mỗi bữa bú bình để kích thích tiết sữa và trẻ không quên BM, cho trẻ ăn đủ cữ, 3h/lần, 8 bữa/ ngày và BM hiệu quả ( trẻ ngủ yên, đái nhiều, không chồng khớp sọ, tăng cân)
Theo dõi cân nặng hàng tháng theo biểu đồ tăng trưởng
Chăm sóc da, rốn, mắt
1 Chăm sóc da: Tắm cho trẻ hàng ngày bằng nước ấm 370C
Phòng tránh hăm cho trẻ: Da trẻ sơ sinh mỏng, dễ bị tổn thương, hăm, đỏ. Vì vậy không để da trẻ tiếp xúc lâu với tã ẩm, ướt, nên thay tã thường xuyên cho trẻ, khi trẻ bị hăm cần bôi thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc.
2 Chăm sóc rốn: Vệ sinh rốn cho trẻ hàng ngày đến khi rốn rụng và khô bằng cồn 70° và bông vô khuẩn, không nên bôi bất cứ thứ thuốc mỡ hay thuốc bột gì vào rốn trẻ. Đây cũng được xem là một trong nhung dieu can biet ve tre so sinh mà các bậc phụ huynh cần chú ý.
Cần đưa trẻ đến khám khi có một trong các triệu chứng sau:
- Rốn có mùi hôi hoặc rỉ nước vàng hoặc rỉ máu.
- Rốn có nang, rỉ nước.
- Da quanh rốn sưng tấy đỏ.
- Rốn chậm rụng sau 3 tuần.
- Vệ sinh mắt cho trẻ, theo dõi xem mắt có sưng đỏ, có nhử, mủ không?
3 Vệ sinh miệng
Vệ sinh miệng cho trẻ thường xuyên bằng nước đun sôi để nguội hoặc nước muối sinh lý .
Các dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ sơ sinh:
Nếu thấy trẻ có một trong các dấu hiệu nguy hiểm sau đây cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu:
- Bú ít hoặc bỏ bú.
- Co giật hoặc co cứng.
- Ngủ li bì khó đánh thức.
- Thở rít khi nằm yên, thở khò khè.
- Sốt cao hoặc hạ thân nhiệt.
- Chảy máu bất cứ chỗ nào.
- Vàng da đậm hoặc vàng da sớm (24 giờ tuổi).
- Nôn liên tục, bụng chướng.